Dijabetes ili šećerna bolest, sa rizicima kao što su srčani udari i oštećenje organa, predstavlja izazov za savremenu medicinu. Najčešći tip dijabetesa, tip 2, pogađa 90% pacijenata i uzrokovan je insulinskom rezistencijom. To je poremećaj metabolizma ugljenih hidrata koji nastaje usled smanjene funkcije pankreasa i smanjene osetljivosti ćelija na insulin.
Pre nego što se dijabetes razvije, mnogi pacijenti doživljavaju insulinsku rezistenciju, što otežava ćelijama da koriste insulin i podstiče pankreas da proizvodi više insulina. Ovo stvara začarani krug koji dovodi do visoke insulinske rezistencije, iscrpljenosti pankreasa i povećanog nivoa šećera u krvi, što na kraju dovodi do dijabetesa tipa 2.
Simptomi insulinske rezistencije uključuju:
- Povećan nivo šećera u krvi
- Povećanje telesne težine, posebno u predelu stomaka
- Visok krvni talk
- Visok nivo triglicerida i nizak HDL holesterol
- Umor i iscrpljenost
- Menstrualni poremećaji i drugi problemi kod žena
- Problemi sa kožom kao što su akne i tamne mrlje
Insulinska rezistencija može biti prisutna bez simptoma, tako da je redovno praćenje nivoa šećera u krvi i konsultacija sa lekarom od suštinskog značaja za rano prepoznavanje i upravljanje ovim stanjem kako bi se sprečio razvoj dijabetesa tipa 2 i njegovih komplikacija.
Dijagnoza insulinske rezistencije postavlja se ispitivanjem nivoa glukoze i insulina u krvi. Faktori rizika uključuju visok indeks telesne mase, starost preko 40 godina, porodičnu istoriju dijabetesa, aterosklerozu, hipertenziju, gestacijski dijabetes, policistične jajnike i nedovoljnu fizičku aktivnost.
Prevencija i lečenje insulinske rezistencije uključuje promene u ishrani, povećanu fizičku aktivnost i, ako je potrebno, medicinsku terapiju. Ključne preporuke uključuju smanjenje unosa visokoglikemijskih ugljenih hidrata, povećanje vlakana u ishrani i održavanje optimalne telesne težine. Promene u ishrani i životnim navikama treba da budu trajne kako bi se očuvali postignuti rezultati.
