Decenijama su naučnici proučavali životinje koje žive u ili blizu nuklearne elektrane u Černobilju da bi videli kako povećani nivoi radijacije utiču na njihovo zdravlje, rast i evoluciju.
Nova studija analizirala je DNK 302 divlja psa koji žive u blizini elektrane, uporedila životinje sa drugima koji žive 25 km dalje i otkrila značajne razlike. Iako studija ne dokazuje da je zračenje uzrok ovih razlika, podaci predstavljaju važan prvi korak u analizi ozračenih populacija i razumevanju njihovog upoređivanja sa psima koji žive negde drugde.
26. aprila 1986. godine, nuklearni reaktor u Černobilju na severu Ukrajine – tada u sastavu Sovjetskog Saveza – eksplodirao je, ispuštajući ogromnu količinu radijacije. Skoro četiri decenije kasnije, černobiljska elektrana i mnogi delovi okolnog područja ostaju nenaseljeni – barem od ljudi.
Životinje svih vrsta su napredovale u odsustvu čovečanstva. Među faunom otpornom na zračenje žive hiljade divljih pasa, od kojih su mnogi potomci kućnih ljubimaca koji su ostavljeni u brzoj evakuaciji pre toliko godina.
Kako se najveća nuklearna katastrofa na svetu bliži svojoj 40. godišnjici, biolozi sada bliže posmatraju životinje koje se nalaze unutar Černobilske zone isključenja (CEZ), koja je otprilike veličine Nacionalnog parka Josemit, i istražuju kako decenije izloženosti radijaciji mogu imati izmeniti genome životinja – pa čak i, verovatno, ubrzaju revoluciju.
Reuters
Kako su se izborili?
Naučnici sa Univerziteta Južne Karoline i Nacionalnog instituta za istraživanje ljudskog genoma počeli su da ispituju DNK 302 divlja psa pronađena u ili oko CEZ-a kako bi bolje razumeli kako je zračenje promenilo njihove genome. Njihovi rezultati objavljeni su u časopisu Science Advances ranije ovog meseca.
– Da li imaju mutacije koje im omogućavaju da uspešno žive i razmnožavaju se u ovom regionu? – rekla je za Njujork tajms koautorka studije Elejn Ostrander, ekspert za genomiku pasa u Nacionalnom institutu za istraživanje ljudskog genoma.
„Sa kojim izazovima se suočavaju i kako su se genetski izborili?“
Ideja da radijacija ubrzava prirodnu evoluciju nije nova. Praksa namernog ozračivanja semena u svemiru kako bi se izazvale korisne mutacije, na primer, sada je dobro istrošena metoda za razvoj useva koji su pogodni za svet koji se zagreva.
Printskrin Youtube
Jasne genetske razlike
Naučnici već godinama analiziraju određene životinje koje žive u CEZ-u, glodare, ptice, čak i bakterije. Jedna studija iz 2016. godine otkrila je da su žabe Hila orientalis koje su obično zelene boje, češće crne unutar CEZ-a. Biolozi imaju teoriju da da su žabe doživele korisnu mutaciju melanina – pigmenta odgovornih za boju kože – koja je pomogla jonizaciji okolnog zračenja.
Ovo je navelo naučnike da se zamisle: Da li se nešto slično dešava černobilskim divljim psima?
Nova studija otkrila je da su divlji psi koji žive u blizini Černobilske elektrane pokazali jasne genetske razlike od pasa koji žive samo dvadesetak kilometara dalje u obližnjem gradu Černobilj.
Iako se čini da ovo u velikoj meri implicira da su ovi psi prošli neku vrstu brze mutacije ili čak evolucije zbog izlaganja radijaciji, ova studija je samo prvi korak u dokazivanju te hipoteze.
Jedan naučnik iz oblasti životne sredine, u razgovoru za Science News, kaže da ove studije mogu biti „nezgodan posao“, uglavnom zbog činjenice da je otkrivanje mutacija izazvanih drugim efekatima, poput parenja životinja u bliskom srodstvu, neverovatno teško.
Međutim, ova studija pruža obrazac za dalje istraživanje efekata radijacije na veće sisare, jer se DNK pasa koji lutaju černobilskom elektranom i obližnjim gradom može uporediti sa psima koji žive u neozračenim područjima. Studija nema čvste zaključake, ali je još jednom pokazala da je oblast koja bi – po svim pravima – trebalo da bude pustoš postala neuporediva naučna prilika za razumevanje radijacije i njenog uticaja na prirodnu evoluciju.
Pošaljite nam vest, fotografiju ili snimak na 0648482459
Izvor: Informer.rs
